Ölüm cezasının moratoryuma tabi tutulması çağrısında bulunan altıncı, yedinci ve sekizinci BM Genel Kurulu kararı:
Uyuşturucu suçları için ölüm cezasını sürdüren ülkelerin oylama kayıtları (+ = lehte; - = aleyhte; abs = çekimser)
| 2016 | 2018 | 2020 | Uyuşturucu suçları için onaylanmış asgari ölüm cezaları, 2020 |
Bahreyn | abs | - | - | |
Bangladeş | - | - | - | |
Brunei Darüsselam | - | - | - | |
Çin | - | - | - | ? |
Küba | abs | abs | abs | |
Mısır | - | - | - | |
Hindistan | - | - | - | |
Endonezya | abs | abs | abs | 77 |
İran | - | - | - | ? |
Irak | - | - | - | |
Ürdün | abs | abs | + | |
Kuveyt | - | - | - | |
Lao PDR | abs | abs | abs | 13 |
Libya | - | + | - | |
Malezya | - | + | + | 25 |
Myanmar | abs | abs | abs | |
Kuzey Kore | - | - | - | |
Umman | - | - | - | |
Pakistan | - | + | - | |
Katar | - | - | - | |
Suudi Arabistan | - | - | - | ? |
Singapur | - | - | - | 6 |
Güney Kore | abs | abs | + | |
Güney Sudan | + | abs | abs | |
Sri Lanka | + | + | + | 5 |
Filistin Devleti | n/a | n/a | n/a | |
Sudan | - | - | - | |
Suriye | - | - | - | |
Tayvan | n/a | n/a | n/a | |
Tayland | abs | abs | abs | 8 |
Birleşik Arap Emirlikleri | abs | abs | abs | |
ABD | - | - | - | |
Vietnam | abs | abs | abs | 79 |
Yemen | - | - | abs | |
2020 yılı, idam cezasına karşı önemli bir sivil toplum aktivizmine de sahne olmuştur. Yüz yüze toplantılara getirilen kısıtlamalar nedeniyle çabalar çevrimiçi ortamda yoğunlaştı. LBH Masyarakat tarafından, uyuşturucu kaçakçılığı için kandırıldığı gerekçesiyle on yılı aşkın bir süredir idam cezasıyla yargılanan Endonezyalı göçmen işçi Merri Utami için başlatılan imza kampanyası buna bir örnektir. Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo'dan Merri'nin affedilmesini talep eden dilekçe, bu satırların yazıldığı sırada 19.000'den fazla imza toplamıştı. Raporun sonundaki özel bölümde de ele alındığı üzere, savunucular internet üzerinden kamuoyu katılımını idam cezasına karşı savunuculuk için önemli bir strateji olarak tanımlamışlardır. Uyuşturucuyla bağlantılı infazlardaki önemli azalma şüphesiz olumlu bir gelişmedir - ülkelerin bu politikanın gerekliliğini ve etkinliğini yeniden düşünmeleri ve savunucuların kaldırılması yönündeki çağrılarını daha da yoğunlaştırmaları için bir fırsattır. Bununla birlikte, idam cezasında infazlardan daha fazlası söz konusudur. COVID-19 dönemlerinde, adalet sisteminin işleyişi infazların gerçekleştirilmesini zorlaştırabilir ya da neredeyse imkansız hale getirebilir, ancak bu durum ölüm cezasının uygulanmasını mutlaka durdurmaz. Özellikle,
en az on ülke 2020 yılında uyuşturucu suçlarından en az 213 kişiyi ölüm cezasına çarptırdı - 2019'da onaylanan 183'e göre %16,3'lük bir artış. Bu artış eğilimi, 2020'de 77 kişinin uyuşturucu kaçakçılığından idam cezasına çarptırıldığı Endonezya gibi bazı ülkelerde özellikle önemliydi (2019'a göre %79 artış). Buna karşılık, önemli sayıda idam cezası, birçoğunun on yıldan fazla bir süre geçirdiği idam sırasındaki insan sayısının artmasına katkıda bulunmaktadır. Olağanüstü zorlukların yaşandığı dönemlerde bile ölüm cezasına olan bu sarsılmaz güven, en az infazların kendisi kadar rahatsız edicidir.
İdam cezası konusunda yaygın ve sistematik bir şeffaflık eksikliğinin devam ettiğini ve bunun da uluslar arası standartları açıkça ihlal ettiğini belirtmek gerekir. Şeffaflık sorunu, uyuşturucu suçları için ölüm cezasının kullanımı hakkında bilgi toplamanın önceki yıllara göre daha da zor olduğu 2020 yılında daha da kötüleşti. Bunun nedeni muhtemelen COVID-19'un haberlere hakim olması, hareketliliğe getirilen kısıtlamalar ve sivil toplum alanının daralmasıdır; tüm bunlar ölüm cezasının bağımsız olarak izlenmesini olumsuz etkilemiştir. Aynı zamanda, Antlaşma Organları tarafından yapılan ülke incelemeleri ve Özel Prosedürler tarafından yapılan ülke ziyaretleri gibi çeşitli BM insan hakları süreçleri durdu veya ertelendi, bu da ölüm cezasının uygulanmasını izlemek için mevcut kaynakların sayısının daha da azalmasına neden oldu. Bu durum, ihlallerin ve eğilimlerin belgelenmesini ve ele alınmasını sağlamak için izleme süreçlerinin yeniden başlatılmasına yönelik acil bir ihtiyaca işaret etmektedir. İyi entegre edilmiş insan hakları izleme ve belgeleme, insan haklarının daha fazla ve gelecekte ihlal edilmesini önlemek için temel bir bileşen haline gelmelidir. Son olarak 2020, bazı ülkelerin uyuşturucu suçlarına daha sert cezalar uygulama planlarıyla gerilemesine de tanık oldu. Örneğin, Filipinler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte 'uyuşturucuyla savaşının' bir parçası olarak ölüm cezasını yeniden yürürlüğe koyma çabalarını sürdürdü. Bu yazının kaleme alındığı sırada, idam cezasını yeniden yürürlüğe koyacak bir yasa tasarısı Kongre'nin alt kanadında kabul edilmişti ve Senato'da görüşülmesi bekleniyordu.