Fensiklidin (PCP) ve Barbitüratlar
"Melek tozu" olarak da bilinenfensiklidin (PCP) algıyı, ruh halini ve bilinci değiştiren dissosiyatif bir anesteziktir.
PCP öncelikle bir NMDA (N-metil-D-aspartat) reseptör antagonisti olarak işlev görür. NMDA reseptörü, sinaptik plastisite, öğrenme ve hafızada çok önemli bir rol oynayan bir glutamat reseptörü alt tipidir. PCP, bu reseptörleri bloke ederek normal glutamat sinyalini bozar, beynin çeşitli bölümleri arasında bir kopukluğa ve bilinçte önemli bir değişikliğe yol açar. PCP, NMDA reseptörlerini inhibe ederek glutamatın uyarıcı etkilerini azaltır ve uyuşturucunun karakteristik özelliği olan "dissosiyatif" etkilere yol açar. Kullanıcılar sıklıkla kendilerini bedenlerinden ve gerçeklikten kopmuş hissettiklerini, halüsinasyonlar gördüklerini ve zaman ve mekan algılarının değiştiğini bildirmektedir. PCP dolaylı olarak beyindeki dopamin seviyelerini artırır. Bunun uyuşturucunun öforik ve güçlendirici etkilerinin yanı sıra bağımlılık potansiyeline de katkıda bulunduğu düşünülmektedir. Dopamindeki artış sanrılara, paranoyaya ve agresif davranışlara da neden olabilir. PCP ayrıca glutamat ve dopamine kıyasla daha az oranda da olsa serotonin ve norepinefrin yolaklarını da etkiler. Bu etkileşimler anksiyete, ajitasyon ve depresyon dahil olmak üzere ruh hali değişikliklerine katkıda bulunabilir.
Barbitüratlar , merkezi sinir sistemi (MSS) depresanları olarak hareket eden ve geçmişte yatıştırıcı, anksiyolitik (anksiyete önleyici), hipnotik (uyku getirici) ve antikonvülsan özellikleri için yaygın olarak kullanılan bir ilaç sınıfıdır. Ancak, yüksek kötüye kullanım, bağımlılık ve aşırı doz potansiyelleri nedeniyle, büyük ölçüde benzodiazepinler ve diğer daha güvenli ilaçlar ile değiştirilmiştir.
Barbitüratlar etkilerini öncelikle MSS'deki başlıca inhibitör nörotransmitter olan gama-aminobütirik asit (GABA) aktivitesini artırarak gösterirler. Bunu, benzodiazepin bağlanma bölgesinden farklı olarak GABA-A reseptörü üzerindeki belirli bir bölgeye bağlanarak yaparlar. Bu etki, GABA reseptöre bağlandığında klorür iyon kanalının açık kaldığı süreyi artırarak nöronlar üzerinde daha büyük inhibitör etkilere yol açar. Barbitüratlar klorür kanallarının açılma süresini uzatarak nöronlara daha fazla klorür iyonunun akmasını sağlar. Bu, nöronal membranı hiperpolarize ederek aksiyon potansiyellerini ateşleme olasılığını azaltır, böylece nöronal uyarılabilirliği azaltır ve sedasyon, hipnoz ve antikonvülsan etkilere yol açar. Daha yüksek konsantrasyonlarda, barbitüratlar GABA yokluğunda GABA\(_A\) reseptörünü doğrudan aktive edebilir, bu da benzodiazepinlerden daha tehlikeli olmalarının bir nedenidir. Ayrıca glutamat gibi uyarıcı nörotransmitter sistemlerini inhibe edebilir ve sodyum ve kalsiyum kanallarına müdahale ederek CNS aktivitesini daha da baskılayabilirler.
Barbitürat Örnekleri
- Fenobarbital: Özellikle epilepside nöbetleri yönetmek için öncelikle antikonvülsan olarak kullanılır. En uzun etkili barbitüratlardan biridir.
- Pentobarbital: Sedatif-hipnotik olarak ve veterinerlikte ötenazi için kullanılır. Geçmişte uykusuzluk tedavisinde veya anestezi öncesi olarak kullanılmıştır.
- Sekobarbital: Bir zamanlar uykusuzluk tedavisinde ve ameliyat öncesi sakinleştirici olarak yaygın bir şekilde kullanılırken, artık daha güvenli alternatiflerin bulunması nedeniyle nadiren kullanılmaktadır.
- Tiyopental (Pentotal): Öncelikle cerrahi ortamlarda anestezi indüksiyonu için kullanılan ultra kısa etkili bir barbitürattır. Anestezi altı dozlardaki disinhibitör etkileri nedeniyle tarihsel olarak "doğruluk serumu" olarak biliniyordu.
PCP ve barbitüratların kombinasyonu son derece tehlikelidir ve CNS üzerindeki sinerjik etki nedeniyle ciddi, genellikle yaşamı tehdit eden etkilere yol açabilir.
- Derin Sedasyon ve Koma. Barbitüratlar güçlü yatıştırıcılardır ve PCP ile birlikte kullanıldıklarında sedasyon seviyesi derinleşerek komaya yol açabilir. PCP'nin dissosiyatif etkileri, barbitüratların yatıştırıcı etkileriyle birleştiğinde bilinci ciddi şekilde bozabilir ve tıbbi müdahale olmadan kişiyi uyandırmayı zorlaştırabilir veya imkansız hale getirebilir.
- Kardiyovasküler Çöküş. PCP kalp atış hızının ve kan basıncının artmasına neden olabilir, ancak kan basıncını düşüren barbitüratlarla karıştırıldığında, birleşik etkiler öngörülemeyen kardiyovasküler sonuçlara yol açabilir. Bu durum, şiddetli hipertansiyonun ardından ani kardiyovasküler çöküşe ve potansiyel olarak kalp yetmezliğine yol açabilir.
- Artan Doz Aşımı Riski. Bu maddelerin kombinasyonu aşırı doz riskini önemli ölçüde artırır. Her iki ilaç da birlikte kullanıldığında aşırı doz eşiğini düşürür, yani tek başına tolere edilebilen bir doz, kombine edildiğinde ölümcül olabilir. Doz aşımı belirtileri arasında aşırı kafa karışıklığı, halüsinasyonlar, nöbetler, solunum durması ve ölüm yer alır.
- Psikolojik Etkilerin Şiddetlenmesi. PCP halüsinasyonlar, paranoya ve şiddet içeren davranışlar gibi ciddi psikolojik etkilere neden olmasıyla ünlüdür. Barbitüratlar eklendiğinde, yatıştırıcı etki kullanıcının dış semptomlarını maskeleyebilir, ancak altta yatan psikotik etkiler daha da kötüleşebilir. Bu durum öngörülemez ve potansiyel olarak şiddet içeren davranışlara yol açabilir çünkü kullanıcı yoğun halüsinasyonlar ve paranoya yaşamaya devam ederken çevresinin daha az farkında olabilir.
- Bozulmuş Muhakeme ve Koordinasyon. Hem PCP hem de barbitüratlar motor becerileri ve muhakemeyi bozar. Bu kombinasyon aşırı baş dönmesi, ataksi (koordinasyon kaybı) ve bilişsel işlevlerde bozulmaya yol açarak kaza ve yaralanma riskini artırabilir.
- Nöbetler. PCP kullanımı, özellikle yüksek dozlarda veya barbitüratlar gibi diğer maddelerle birlikte, nöbet eşiğini düşürerek konvülsiyonlara yol açabilir. Bu nöbetleri kontrol etmek zor olabilir ve derhal tedavi edilmezse uzun vadeli nörolojik hasar veya ölümle sonuçlanabilir.
- Uzun Vadeli Nörolojik Hasar Potansiyeli. Her iki maddenin kronik kullanımı, özellikle de kombinasyon halinde, kalıcı nörolojik hasara yol açabilir. Buna bilişsel eksiklikler, hafıza sorunları ve kalıcı psikoz veya duygudurum bozuklukları geliştirme riskinin artması dahildir.
Her şey göz önünde bulundurulduğunda, bu kombinasyondan her koşulda kaçınmanızı öneririz.
Last edited by a moderator: