Έκτο, έβδομο και όγδοο ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ που ζητά μορατόριουμ της θανατικής ποινής:
αρχείο ψηφοφορίας των χωρών που διατηρούν τη θανατική ποινή για αδικήματα που αφορούν τα ναρκωτικά (+ = υπέρ- - = κατά- abs = αποχή)
| 2016 | 2018 | 2020 | Ελάχιστες επιβεβαιωμένες θανατικές ποινές για εγκλήματα κατά των ναρκωτικών, 2020 |
Μπαχρέιν | abs | - | - | |
Μπαγκλαντές | - | - | - | |
Μπρουνέι Νταρουσάλαμ | - | - | - | |
Κίνα | - | - | - | ? |
Κούβα | abs | abs | abs | |
Αίγυπτος | - | - | - | |
Ινδία | - | - | - | |
Ινδονησία | abs | abs | abs | 77 |
Ιράν | - | - | - | ? |
Ιράκ | - | - | - | |
Ιορδανία | abs | abs | + | |
Κουβέιτ | - | - | - | |
ΛΑΟΣ | abs | abs | abs | 13 |
Λιβύη | - | + | - | |
Μαλαισία | - | + | + | 25 |
Μιανμάρ | abs | abs | abs | |
Βόρεια Κορέα | - | - | - | |
Ομάν | - | - | - | |
Πακιστάν | - | + | - | |
Κατάρ | - | - | - | |
Σαουδική Αραβία | - | - | - | ? |
Σιγκαπούρη | - | - | - | 6 |
Νότια Κορέα | abs | abs | + | |
Νότιο Σουδάν | + | abs | abs | |
Σρι Λάνκα | + | + | + | 5 |
Κράτος της Παλαιστίνης | α/α | α/α | α/α | |
Σουδάν | - | - | - | |
Συρία | - | - | - | |
Ταϊβάν | n/a | n/a | n/a | |
Ταϊλάνδη | abs | abs | abs | 8 |
Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα | abs | abs | abs | |
ΗΠΑ | - | - | - | |
Βιετνάμ | abs | abs | abs | 79 |
Υεμένη | - | - | abs | |
Το 2020 παρατηρήθηκε επίσης σημαντική δραστηριοποίηση της κοινωνίας των πολιτών κατά της θανατικής ποινής. Με περιορισμούς στις προσωπικές συγκεντρώσεις, οι προσπάθειες επικεντρώθηκαν στο διαδίκτυο. Ένα παράδειγμα είναι μια αίτηση που ξεκίνησε η LBH Masyarakat για την υπόθεση της Merri Utami, μιας Ινδονήσιας μετανάστριας εργάτριας που πέρασε πάνω από μια δεκαετία στην πτέρυγα των θανατοποινιτών επειδή εξαπατήθηκε για να διακινήσει ναρκωτικά. Η αίτηση, η οποία ζητά από τον πρόεδρο της Ινδονησίας Joko Widodo να χορηγήσει χάρη στον Merri, έχει συγκεντρώσει πάνω από 19.000 υπογραφές τη στιγμή που γράφεται το κείμενο. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι συνήγοροι επανειλημμένα προσδιόρισαν τη διαδικτυακή συμμετοχή του κοινού ως μια βασική στρατηγική για την υποστήριξη της εναντίωσης στη θανατική ποινή, όπως διερευνάται στο ειδικό τμήμα στο τέλος της έκθεσης. Η σημαντική μείωση των εκτελέσεων που σχετίζονται με τα ναρκωτικά είναι αναμφίβολα μια θετική εξέλιξη - μια ευκαιρία για τις χώρες να επανεξετάσουν την αναγκαιότητα και την αποτελεσματικότητα αυτής της πολιτικής, και για τους υποστηρικτές να εντείνουν περαιτέρω τις εκκλήσεις τους για την κατάργηση. Παρ' όλα αυτά, η θανατική ποινή δεν είναι μόνο οι ίδιες οι εκτελέσεις. Σε περιόδους COVID-19, η λειτουργία ενός συστήματος δικαιοσύνης μπορεί να καθιστά δύσκολη ή σχεδόν αδύνατη την εκτέλεση εκτελέσεων, αλλά δεν σταματά απαραίτητα την επιβολή της θανατικής ποινής. Αξίζει να σημειωθεί ότι
τουλάχιστον δέκα χώρες καταδίκασαν τουλάχιστον 213 άτομα σε θάνατο για αδικήματα ναρκωτικών το 2020 - μια αύξηση 16,3% από τις 183 που επιβεβαιώθηκαν το 2019. Αυτή η ανοδική τάση ήταν ιδιαίτερα σημαντική σε ορισμένες χώρες, όπως η Ινδονησία, όπου 77 άτομα καταδικάστηκαν σε θάνατο για διακίνηση ναρκωτικών το 2020 (αύξηση 79% σε σχέση με το 2019). Αντίθετα, σημαντικός αριθμός θανατικών καταδικαστικών αποφάσεων συμβάλλει στην αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που είναι καταδικασμένοι σε θάνατο, όπου πολλοί έχουν περάσει πάνω από μια δεκαετία. Αυτή η ακλόνητη εξάρτηση από τη θανατική ποινή - ακόμη και σε περιόδους εξαιρετικών προκλήσεων - είναι τόσο ανησυχητική όσο και οι ίδιες οι εκτελέσεις.
Είναι ουσιώδες να σημειωθεί ότι εξακολουθεί να υπάρχει μια διάχυτη και συστημική έλλειψη διαφάνειας γύρω από τη θανατική ποινή, η οποία παραβιάζει σαφή διακρατικά πρότυπα. Το ζήτημα της διαφάνειας επιδεινώθηκε το 2020, όταν η συλλογή πληροφοριών σχετικά με τη χρήση της θανατικής ποινής για αδικήματα που αφορούν τα ναρκωτικά ήταν ακόμη πιο δύσκολη από ό,τι τα προηγούμενα έτη. Αυτό πιθανώς οφείλεται στην κυριαρχία του COVID-19 στις ειδήσεις, στους περιορισμούς που επιβλήθηκαν στις μετακινήσεις και στη συρρίκνωση του χώρου της κοινωνίας των πολιτών- όλα αυτά επηρέασαν αρνητικά την ανεξάρτητη παρακολούθηση της θανατικής ποινής. Ταυτόχρονα, αρκετές διαδικασίες του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως οι αξιολογήσεις χωρών από τα όργανα της Συνθήκης και οι επισκέψεις χωρών από τις Ειδικές Διαδικασίες, σταμάτησαν ή καθυστέρησαν, με αποτέλεσμα να μειωθεί ακόμη περισσότερο ο αριθμός των διαθέσιμων πόρων για την παρακολούθηση της εφαρμογής της θανατικής ποινής. Αυτό σηματοδοτεί την επιτακτική ανάγκη να συνεχιστούν οι διαδικασίες παρακολούθησης, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι παραβιάσεις και οι τάσεις τεκμηριώνονται και αντιμετωπίζονται. Η καλά ενσωματωμένη παρακολούθηση και τεκμηρίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα πρέπει να αποτελέσει βασικό συστατικό στοιχείο για την πρόληψη περαιτέρω και μελλοντικών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τέλος, το 2020 παρατηρήθηκε επίσης η οπισθοδρόμηση ορισμένων χωρών, με σχέδια για την εφαρμογή αυστηρότερων ποινών σε αδικήματα που αφορούν τα ναρκωτικά. Για παράδειγμα, ο πρόεδρος των Φιλιππίνων Ροντρίγκο Ντουτέρτε συνέχισε να πιέζει για την επαναφορά της θανατικής ποινής στο πλαίσιο του "πολέμου του κατά των ναρκωτικών". Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, ένα νομοσχέδιο που θα επαναφέρει τη θανατική ποινή έχει εγκριθεί από την κάτω βουλή του Κογκρέσου και πρόκειται να συζητηθεί στη Γερουσία.