Όλοι έχουμε ακούσει για βαρόνους ναρκωτικών όπως ο Πάμπλο Εσκομπάρ και τις επιχειρήσεις τους αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων. Αλλά πώς λειτουργούσαν πραγματικά αυτές οι υπόγειες αυτοκρατορίες; Ένα καρτέλ ναρκωτικών δεν έχει να κάνει μόνο με βάναυσες δολοφονίες και πωλήσεις ναρκωτικών, αλλά και με την εφοδιαστική, τη διαχείριση, το μάρκετινγκ, το ανθρώπινο δυναμικό, ακόμη και τις δημόσιες σχέσεις. Η ομάδα BB λέει πώς λειτουργούν οι επιχειρήσεις των καρτέλ από οικονομική άποψη και ποιοι νόμοι της οικονομίας αγνοούνται από τις αρχές, οι οποίες κήρυξαν πόλεμο στα ναρκωτικά πριν από πολλά χρόνια και δεν μπορούν να τον κερδίσουν.
Συνθήκες της αγοράς και τιμολόγηση
Η κόκα είναι ένα θαμνώδες φυτό που χρησιμοποιείται συχνά από τους κατοίκους των περιοχών όπου φυτρώνει για παραδοσιακή ιατρική ή ως παρασκεύασμα για τσάι. Η κόκα εκτιμάται από τους εγκληματίες για την περιεκτικότητά της σε υδροχλωρική κοκαΐνη, μια χημική ουσία που δρα ως "εντομοκτόνο" στο φυτό για να το προστατεύει από την κατανάλωση από τα έντομα, αλλά έχει γίνει ευρέως διαδεδομένη για τις ναρκωτικές της ιδιότητες.
Τα ίδια τα φύλλα της κόκας δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ναρκωτικό: η περιεκτικότητά τους σε κοκαΐνη είναι μόνο περίπου 0,2%. Χρειάζονται 350 έως 600 χιλιόγραμμα αποξηραμένων φύλλων κόκας για τη δημιουργία 1 κιλού ναρκωτικού.
Οι αγρότες κόκας λαμβάνουν κατά μέσο όρο λίγο περισσότερο από ένα δολάριο ανά κιλό φύλλων από τα καρτέλ (οι τιμές εδώ και περαιτέρω ποικίλλουν ανάλογα με τα καρτέλ και τις περιοχές), δηλαδή τα καρτέλ πληρώνουν στους αγρότες μεταξύ 455 και 780 δολαρίων για το υλικό που απαιτείται για την παραγωγή 1 κιλού κοκαΐνης.
Συνθήκες της αγοράς και τιμολόγηση
Η κόκα είναι ένα θαμνώδες φυτό που χρησιμοποιείται συχνά από τους κατοίκους των περιοχών όπου φυτρώνει για παραδοσιακή ιατρική ή ως παρασκεύασμα για τσάι. Η κόκα εκτιμάται από τους εγκληματίες για την περιεκτικότητά της σε υδροχλωρική κοκαΐνη, μια χημική ουσία που δρα ως "εντομοκτόνο" στο φυτό για να το προστατεύει από την κατανάλωση από τα έντομα, αλλά έχει γίνει ευρέως διαδεδομένη για τις ναρκωτικές της ιδιότητες.
Τα ίδια τα φύλλα της κόκας δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ναρκωτικό: η περιεκτικότητά τους σε κοκαΐνη είναι μόνο περίπου 0,2%. Χρειάζονται 350 έως 600 χιλιόγραμμα αποξηραμένων φύλλων κόκας για τη δημιουργία 1 κιλού ναρκωτικού.
Οι αγρότες κόκας λαμβάνουν κατά μέσο όρο λίγο περισσότερο από ένα δολάριο ανά κιλό φύλλων από τα καρτέλ (οι τιμές εδώ και περαιτέρω ποικίλλουν ανάλογα με τα καρτέλ και τις περιοχές), δηλαδή τα καρτέλ πληρώνουν στους αγρότες μεταξύ 455 και 780 δολαρίων για το υλικό που απαιτείται για την παραγωγή 1 κιλού κοκαΐνης.
Το κόστος της κοκαΐνης, όπως και των άλλων ναρκωτικών, έχει έντονα ανοδική τάση στο δρόμο προς τον τελικό αγοραστή. Σύμφωνα με διάφορες αναφορές, οι αγοραστές πληρώνουν μεταξύ 70.000 και 120.000 δολαρίων για ένα κιλό κοκαΐνης από έναν έμπορο του δρόμου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν λάβουμε υπόψη ότι στο δρόμο προς τον αγοραστή η κοκαΐνη συνήθως αραιώνεται με διάφορες χημικές ουσίες για να κερδίσει ακόμη περισσότερα χρήματα, η τιμή ανεβαίνει στα 200.000 δολάρια.
Αποδεικνύεται ότι η μέση προσαύξηση της κοκαΐνης είναι περίπου 15.000%. Ένα ποσοστό που δεν θα μπορούσε ποτέ να ονειρευτεί ένας νόμιμος επιχειρηματίας.
Φυσικά, δεν είναι όλο αυτό καθαρό κέρδος για τα καρτέλ: ένα μέρος του πηγαίνει για την κάλυψη των εξόδων, της εργασίας και στις τσέπες των μεσαζόντων εμπόρων. Την ίδια στιγμή, ο μέσος Κολομβιανός αγρότης κερδίζει μόνο λίγο περισσότερο από 2 δολάρια την ημέρα. Ποιος είναι ο λόγος για μια τέτοια προσαύξηση;
Ο κύριος λόγος είναι ο αποτυχημένος "πόλεμος κατά των ναρκωτικών". Το 1971, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον αποκάλεσε τα ναρκωτικά "κύριο εχθρό της ανθρωπότητας" και ξεκίνησε μια πολυετή εκστρατεία για την καταπολέμησή τους. Το κεντρικό σημείο εστίασης αυτού του "πολέμου" ήταν η προσπάθεια μείωσης της προσφοράς ναρκωτικών με την καταστροφή φυτειών και το κυνήγι των εμπόρων, το οποίο κατέληξε να είναι ένα μεγάλο λάθος.
Αυτή η μέθοδος καταπολέμησης αγνοεί την κύρια οικονομική δύναμη, το νόμο της προσφοράς και της ζήτησης.
Τα ναρκωτικά είναι ένα εμπόρευμα με ανελαστική ζήτηση. Αγαθά με ανελαστική ζήτηση θα αγοραστούν ανεξάρτητα από τις αλλαγές στην τιμή τους (όπως αγαθά πρώτης ανάγκης ή αγαθά που είναι δύσκολο να αντικατασταθούν).
Εφόσον τα ναρκωτικά είναι εθιστικά, θα χρησιμοποιούνται παρά τις αυξήσεις των τιμών. Αυτό οδηγεί στο λεγόμενο φαινόμενο του μπαλόνιου (που μερικές φορές αποκαλείται και"φαινόμενο της κατσαρίδας") - η καταστολή της παραγωγής ναρκωτικών σε ένα μέρος οδηγεί αναπόφευκτα σε νέα παραγωγή ακόμη και αν η τιμή για τον τελικό χρήστη αυξηθεί, επειδή η ζήτηση για ναρκωτικά δεν μειώνεται. Η ονομασία παραπέμπει σε μια αναλογία με ένα μπαλόνι, το να το πιέσεις δεν αφαιρεί τον αέρα από αυτό, αλλά απλώς το μετακινεί σε άλλο μέρος.
Αποδεικνύεται ότι η μέση προσαύξηση της κοκαΐνης είναι περίπου 15.000%. Ένα ποσοστό που δεν θα μπορούσε ποτέ να ονειρευτεί ένας νόμιμος επιχειρηματίας.
Φυσικά, δεν είναι όλο αυτό καθαρό κέρδος για τα καρτέλ: ένα μέρος του πηγαίνει για την κάλυψη των εξόδων, της εργασίας και στις τσέπες των μεσαζόντων εμπόρων. Την ίδια στιγμή, ο μέσος Κολομβιανός αγρότης κερδίζει μόνο λίγο περισσότερο από 2 δολάρια την ημέρα. Ποιος είναι ο λόγος για μια τέτοια προσαύξηση;
Ο κύριος λόγος είναι ο αποτυχημένος "πόλεμος κατά των ναρκωτικών". Το 1971, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον αποκάλεσε τα ναρκωτικά "κύριο εχθρό της ανθρωπότητας" και ξεκίνησε μια πολυετή εκστρατεία για την καταπολέμησή τους. Το κεντρικό σημείο εστίασης αυτού του "πολέμου" ήταν η προσπάθεια μείωσης της προσφοράς ναρκωτικών με την καταστροφή φυτειών και το κυνήγι των εμπόρων, το οποίο κατέληξε να είναι ένα μεγάλο λάθος.
Αυτή η μέθοδος καταπολέμησης αγνοεί την κύρια οικονομική δύναμη, το νόμο της προσφοράς και της ζήτησης.
Τα ναρκωτικά είναι ένα εμπόρευμα με ανελαστική ζήτηση. Αγαθά με ανελαστική ζήτηση θα αγοραστούν ανεξάρτητα από τις αλλαγές στην τιμή τους (όπως αγαθά πρώτης ανάγκης ή αγαθά που είναι δύσκολο να αντικατασταθούν).
Εφόσον τα ναρκωτικά είναι εθιστικά, θα χρησιμοποιούνται παρά τις αυξήσεις των τιμών. Αυτό οδηγεί στο λεγόμενο φαινόμενο του μπαλόνιου (που μερικές φορές αποκαλείται και"φαινόμενο της κατσαρίδας") - η καταστολή της παραγωγής ναρκωτικών σε ένα μέρος οδηγεί αναπόφευκτα σε νέα παραγωγή ακόμη και αν η τιμή για τον τελικό χρήστη αυξηθεί, επειδή η ζήτηση για ναρκωτικά δεν μειώνεται. Η ονομασία παραπέμπει σε μια αναλογία με ένα μπαλόνι, το να το πιέσεις δεν αφαιρεί τον αέρα από αυτό, αλλά απλώς το μετακινεί σε άλλο μέρος.
Ένας άλλος λόγος για τις τόσο υψηλές προσαυξήσεις είναι ότι η αγορά φαρμάκων βρίσκεται σε μονοπώλιο. Η μονοψωνία είναι μια κατάσταση της αγοράς στην οποία υπάρχει μόνο ένας αγοραστής και πολλοί πωλητές. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι πωλητές δεν έχουν καμία επιλογή και πρέπει να πουλήσουν τα αγαθά για το ποσό που προσφέρει η μονοπώληση (δηλαδή ο αγοραστής).
Στο σημείο παραγωγής, κάθε καρτέλ ναρκωτικών ελέγχει τη δική του περιοχή και όλους τους αγρότες που ζουν σε αυτήν. Οι αγρότες δεν έχουν κανένα τρόπο να πουλήσουν φύλλα κόκας σε κανέναν άλλο εκτός από το καρτέλ στο οποίο ανήκουν, γι' αυτό και το υλικό παραγωγής είναι τόσο φθηνό για τους βαρόνους των ναρκωτικών.
Ως αποτέλεσμα, όλες οι κυβερνητικές ενέργειες που αποσκοπούν στην καταστροφή των φυτειών κόκας πλήττουν μόνο τους ιδιώτες αγρότες και όχι τα καρτέλ των ναρκωτικών, τα οποία συνεχίζουν να τους υπαγορεύουν τους όρους τους. Το πρόβλημα αυτό θα μπορούσε να επιλυθεί με την εισαγωγή ανταγωνιστικών αγοραστών στην αγορά της κόκας, αλλά δεδομένου ότι η κόκα εξακολουθεί να είναι παράνομη στις περισσότερες χώρες, αυτό δεν είναι δυνατό.
Ανθρώπινοι πόροι
Μια αγαπημένη ρήση των διευθυντών ανθρώπινου δυναμικού είναι: "Τοανθρώπινο δυναμικό είναι ένα από τααγαπημένα τουλόγια: "Οι άνθρωποι είναι ο κύριος πόρος κάθε εταιρείας". Και η λέξη "οποιαδήποτε" δεν επιλέγεται μάταια, διότι η αρχή αυτή ισχύει ακόμη και για τα καρτέλ. Είναι αλήθεια ότι οι βαρόνοι των ναρκωτικών έχουν πολύ περισσότερα προβλήματα με τους εργαζόμενους από ό,τι οι απλοί διευθυντές.
Το πρώτο πρόβλημα: από πού να βρεις νέους υπαλλήλους, αν δεν μπορείς απλώς να κάνεις αγγελίες; Πρέπει να βρεις έναν τρόπο να προσλαμβάνεις κρυφά και ταυτόχρονα να βεβαιωθείς ότι κανένας από αυτούς δεν είναι μυστικός αστυνομικός ή προδότης που θα σε πυροβολήσει πισώπλατα. Ο Tom Wainwright, στο βιβλίο του Narconomics, γράφει ότι όπως οι απλοί εργοδότες αναζητούν νέο προσωπικό στα πανεπιστήμια και τα κολέγια, έτσι και οι βαρόνοι των ναρκωτικών στρατολογούν από τις φυλακές.
Στο σημείο παραγωγής, κάθε καρτέλ ναρκωτικών ελέγχει τη δική του περιοχή και όλους τους αγρότες που ζουν σε αυτήν. Οι αγρότες δεν έχουν κανένα τρόπο να πουλήσουν φύλλα κόκας σε κανέναν άλλο εκτός από το καρτέλ στο οποίο ανήκουν, γι' αυτό και το υλικό παραγωγής είναι τόσο φθηνό για τους βαρόνους των ναρκωτικών.
Ως αποτέλεσμα, όλες οι κυβερνητικές ενέργειες που αποσκοπούν στην καταστροφή των φυτειών κόκας πλήττουν μόνο τους ιδιώτες αγρότες και όχι τα καρτέλ των ναρκωτικών, τα οποία συνεχίζουν να τους υπαγορεύουν τους όρους τους. Το πρόβλημα αυτό θα μπορούσε να επιλυθεί με την εισαγωγή ανταγωνιστικών αγοραστών στην αγορά της κόκας, αλλά δεδομένου ότι η κόκα εξακολουθεί να είναι παράνομη στις περισσότερες χώρες, αυτό δεν είναι δυνατό.
Ανθρώπινοι πόροι
Μια αγαπημένη ρήση των διευθυντών ανθρώπινου δυναμικού είναι: "Τοανθρώπινο δυναμικό είναι ένα από τααγαπημένα τουλόγια: "Οι άνθρωποι είναι ο κύριος πόρος κάθε εταιρείας". Και η λέξη "οποιαδήποτε" δεν επιλέγεται μάταια, διότι η αρχή αυτή ισχύει ακόμη και για τα καρτέλ. Είναι αλήθεια ότι οι βαρόνοι των ναρκωτικών έχουν πολύ περισσότερα προβλήματα με τους εργαζόμενους από ό,τι οι απλοί διευθυντές.
Το πρώτο πρόβλημα: από πού να βρεις νέους υπαλλήλους, αν δεν μπορείς απλώς να κάνεις αγγελίες; Πρέπει να βρεις έναν τρόπο να προσλαμβάνεις κρυφά και ταυτόχρονα να βεβαιωθείς ότι κανένας από αυτούς δεν είναι μυστικός αστυνομικός ή προδότης που θα σε πυροβολήσει πισώπλατα. Ο Tom Wainwright, στο βιβλίο του Narconomics, γράφει ότι όπως οι απλοί εργοδότες αναζητούν νέο προσωπικό στα πανεπιστήμια και τα κολέγια, έτσι και οι βαρόνοι των ναρκωτικών στρατολογούν από τις φυλακές.
Πράγματι, οι φυλακές είναι το όνειρο των διευθυντών ανθρώπινου δυναμικού των καρτέλ. Πολλοί άνθρωποι βγαίνουν από αυτές με εγκληματική εμπειρία και συχνά χωρίς σκοπό και χωρίς δυνατότητα κανονικής απασχόλησης. Ως εκ τούτου, στις φυλακές οι πράκτορες των καρτέλ προσλαμβάνουν και εκπαιδεύουν μελλοντικούς υπαλλήλους, ακόμη και πριν αποφυλακιστούν. Αναζητώντας προστασία από το βίαιο περιβάλλον των φυλακών της Λατινικής Αμερικής, η ένταξη σε μια συμμορία γίνεται μια λογική απάντηση για τους κρατούμενους.
"Δεν είμαστε συμμορία - είμαστε εργατικό σωματείο " - δήλωσε το μέλος του καρτέλ Alejandro Saenz, ο οποίος εκτίει ποινή σε μεξικανική φυλακή.
Ήταν στη φυλακή το 1974 όταν ο διάσημος έμπορος ναρκωτικών Τζορτζ Γιανγκ, ο οποίος είχε αρχικά συλληφθεί για λαθρεμπόριο μαριχουάνας, γνώρισε τον εκπρόσωπο του καρτέλ Κάρλος Λέντερ. Η συνάντηση αυτή άλλαξε στη συνέχεια ολόκληρη τη βιομηχανία ναρκωτικών, ξεκινώντας μάλιστα μια σημαντική εξαγωγή κοκαΐνης στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Πώς μπορείτε όμως να είστε σίγουροι ότι ο νέος σας υπάλληλος δεν θα σας απογοητεύσει ή ακόμη και δεν θα σας καταδώσει στις αρχές; Ακριβώς εξαιτίας αυτών των προβλημάτων η οργανωτική δομή των καρτέλ άρχισε να κλίνει προς τη δικτυακή ελευθέρια εργασία. Σε αυτή τη μορφή οργάνωσης της εργασίας, οι εργαζόμενοι προσλαμβάνονται για μία ή περισσότερες δουλειές, δεν γνωρίζουν τίποτα για το καρτέλ ή τους συναδέλφους τους και εκτελούν μια συγκεκριμένη εργασία: μεταφορά, πώληση αγαθών, μεταφορά χρημάτων.
"Δεν είμαστε συμμορία - είμαστε εργατικό σωματείο " - δήλωσε το μέλος του καρτέλ Alejandro Saenz, ο οποίος εκτίει ποινή σε μεξικανική φυλακή.
Ήταν στη φυλακή το 1974 όταν ο διάσημος έμπορος ναρκωτικών Τζορτζ Γιανγκ, ο οποίος είχε αρχικά συλληφθεί για λαθρεμπόριο μαριχουάνας, γνώρισε τον εκπρόσωπο του καρτέλ Κάρλος Λέντερ. Η συνάντηση αυτή άλλαξε στη συνέχεια ολόκληρη τη βιομηχανία ναρκωτικών, ξεκινώντας μάλιστα μια σημαντική εξαγωγή κοκαΐνης στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Πώς μπορείτε όμως να είστε σίγουροι ότι ο νέος σας υπάλληλος δεν θα σας απογοητεύσει ή ακόμη και δεν θα σας καταδώσει στις αρχές; Ακριβώς εξαιτίας αυτών των προβλημάτων η οργανωτική δομή των καρτέλ άρχισε να κλίνει προς τη δικτυακή ελευθέρια εργασία. Σε αυτή τη μορφή οργάνωσης της εργασίας, οι εργαζόμενοι προσλαμβάνονται για μία ή περισσότερες δουλειές, δεν γνωρίζουν τίποτα για το καρτέλ ή τους συναδέλφους τους και εκτελούν μια συγκεκριμένη εργασία: μεταφορά, πώληση αγαθών, μεταφορά χρημάτων.
Ένα παράδειγμα μιας τέτοιας επιχειρηματικής διάταξης είναι μια εταιρεία λαθρεμπορίου που το 2007 άρχισε να εξάγει κοκαΐνη στην Αγγλία και έβγαζε πάνω από 1 εκατομμύριο λίρες την εβδομάδα. Κοιτάζοντας τέτοια ποσά, φαίνεται ότι η διαδικασία λειτουργούσε από δεκάδες άτομα, αλλά οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες ανακάλυψαν ότι στην πραγματικότητα η εταιρεία αποτελούνταν μόνο από δύο μόνιμους υπαλλήλους και όλοι οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι ήταν ελεύθεροι επαγγελματίες. Από τους 104 διακινητές ναρκωτικών που ανακρίθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους, μόνο ένας δήλωσε ότι ανήκε σε μεγάλη επιχείρηση ναρκωτικών με μεγάλη έδρα. Όλοι οι άλλοι εργάζονταν είτε μόνοι τους είτε με έναν/λίγους συνεργάτες.
Τάσεις του κλάδου
Όπως οι συνηθισμένες επιχειρήσεις, έτσι και τα καρτέλ ναρκωτικών πρέπει να προσαρμόζονται συνεχώς στις μεταβαλλόμενες πραγματικότητες της αγοράς. Η νομιμοποίηση της μαριχουάνας σε 23 πολιτείες των ΗΠΑ και τα σταδιακά βήματα προς τη νομιμοποίηση στις υπόλοιπες έχουν καταστήσει την παραγωγή της απλώς ασύμφορη για τα καρτέλ. Γιατί να αγοράσετε το ναρκωτικό από έναν έμπορο του δρόμου όταν μπορείτε να το αγοράσετε από ένα φαρμακείο; Ως εκ τούτου, οι ομάδες ναρκωτικών που ειδικεύονταν σε αυτό άρχισαν να αναζητούν μια νέα θέση στη βιομηχανία.
Η ποσότητα μαριχουάνας που συνελήφθη στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού το 2021 είναι μειωμένη κατά σχεδόν 300% σε σχέση με το 2020, γεγονός που αντικατοπτρίζει και τη μείωση της παραγωγής στη μαύρη αγορά. Την ίδια στιγμή, η ποσότητα της φαιντανύλης στα σύνορα αυξήθηκε κατά περισσότερο από 700% - αυτή είναι η τρομακτική τάση.
Μόνο μεταξύ Οκτωβρίου 2022 και Μαρτίου 2023, περισσότερα από 6.000 κιλά φαιντανύλης συνελήφθησαν στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού - ποσότητα ικανή να σκοτώσει ολόκληρο τον πληθυσμό της Αμερικής.
Τάσεις του κλάδου
Όπως οι συνηθισμένες επιχειρήσεις, έτσι και τα καρτέλ ναρκωτικών πρέπει να προσαρμόζονται συνεχώς στις μεταβαλλόμενες πραγματικότητες της αγοράς. Η νομιμοποίηση της μαριχουάνας σε 23 πολιτείες των ΗΠΑ και τα σταδιακά βήματα προς τη νομιμοποίηση στις υπόλοιπες έχουν καταστήσει την παραγωγή της απλώς ασύμφορη για τα καρτέλ. Γιατί να αγοράσετε το ναρκωτικό από έναν έμπορο του δρόμου όταν μπορείτε να το αγοράσετε από ένα φαρμακείο; Ως εκ τούτου, οι ομάδες ναρκωτικών που ειδικεύονταν σε αυτό άρχισαν να αναζητούν μια νέα θέση στη βιομηχανία.
Η ποσότητα μαριχουάνας που συνελήφθη στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού το 2021 είναι μειωμένη κατά σχεδόν 300% σε σχέση με το 2020, γεγονός που αντικατοπτρίζει και τη μείωση της παραγωγής στη μαύρη αγορά. Την ίδια στιγμή, η ποσότητα της φαιντανύλης στα σύνορα αυξήθηκε κατά περισσότερο από 700% - αυτή είναι η τρομακτική τάση.
Μόνο μεταξύ Οκτωβρίου 2022 και Μαρτίου 2023, περισσότερα από 6.000 κιλά φαιντανύλης συνελήφθησαν στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού - ποσότητα ικανή να σκοτώσει ολόκληρο τον πληθυσμό της Αμερικής.
Η φεντανύλη είναι ένα συνθετικό οπιοειδές παρόμοιο σε ιδιότητες με τη μορφίνη, αλλά περίπου 100 φορές πιο ισχυρό. Γιατί, λοιπόν, τα καρτέλ στράφηκαν σε αυτό;
Ο στόχος κάθε επιχείρησης στην παραγωγή είναι η ελαχιστοποίηση του κόστους, και τα καρτέλ δεν αποτελούν εξαίρεση. Η παραγωγή κοκαΐνης ή ηρωίνης απαιτεί φάρμες και μεγάλα εργαστήρια που απαιτούν μεγάλες επενδύσεις. Η παραγωγή της φαιντανύλης είναι ευκολότερη και φθηνότερη.
Η παραγωγή ενός δισκίου φαιντανύλης κοστίζει στα καρτέλ κατά μέσο όρο 10 σεντς, ενώ η λιανική τιμή στους εμπόρους μπορεί να φτάσει τα 10 δολάρια στις Ηνωμένες Πολιτείες και τα 60-80 δολάρια σε άλλες χώρες. Μια προσαύξηση της τάξης του 80.000% δεν μπορεί παρά να προσελκύσει τους κατασκευαστές.
Η αυξανόμενη δημοτικότητα της φαιντανύλης εξηγείται καλά από τον "σιδερένιο νόμο της απαγόρευσης". Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο, τα παράνομα προϊόντα τείνουν να αυξάνονται σε ισχύ. Με την πάροδο του χρόνου, γίνονται πιο ισχυρά, καθιστώντας ευκολότερη τη λαθραία μεταφορά τους από τα σύνορα και την πώλησή τους, καθώς απαιτούν μικρότερη δόση της ουσίας για να επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα, το οποίο είναι πιο δύσκολο να εντοπιστεί από τις διωκτικές αρχές.
Το φαινόμενο αυτό καταγράφηκε για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια της ποτοαπαγόρευσης, όταν οι άνθρωποι άρχισαν να στρέφονται σε ισχυρότερα αλκοολούχα ποτά. Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο τα καρτέλ άρχισαν να μεταπηδούν από την παραγωγή ελαφρών ναρκωτικών στην εξαιρετικά ισχυρή φαιντανύλη.
Ο στόχος κάθε επιχείρησης στην παραγωγή είναι η ελαχιστοποίηση του κόστους, και τα καρτέλ δεν αποτελούν εξαίρεση. Η παραγωγή κοκαΐνης ή ηρωίνης απαιτεί φάρμες και μεγάλα εργαστήρια που απαιτούν μεγάλες επενδύσεις. Η παραγωγή της φαιντανύλης είναι ευκολότερη και φθηνότερη.
Η παραγωγή ενός δισκίου φαιντανύλης κοστίζει στα καρτέλ κατά μέσο όρο 10 σεντς, ενώ η λιανική τιμή στους εμπόρους μπορεί να φτάσει τα 10 δολάρια στις Ηνωμένες Πολιτείες και τα 60-80 δολάρια σε άλλες χώρες. Μια προσαύξηση της τάξης του 80.000% δεν μπορεί παρά να προσελκύσει τους κατασκευαστές.
Η αυξανόμενη δημοτικότητα της φαιντανύλης εξηγείται καλά από τον "σιδερένιο νόμο της απαγόρευσης". Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο, τα παράνομα προϊόντα τείνουν να αυξάνονται σε ισχύ. Με την πάροδο του χρόνου, γίνονται πιο ισχυρά, καθιστώντας ευκολότερη τη λαθραία μεταφορά τους από τα σύνορα και την πώλησή τους, καθώς απαιτούν μικρότερη δόση της ουσίας για να επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα, το οποίο είναι πιο δύσκολο να εντοπιστεί από τις διωκτικές αρχές.
Το φαινόμενο αυτό καταγράφηκε για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια της ποτοαπαγόρευσης, όταν οι άνθρωποι άρχισαν να στρέφονται σε ισχυρότερα αλκοολούχα ποτά. Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο τα καρτέλ άρχισαν να μεταπηδούν από την παραγωγή ελαφρών ναρκωτικών στην εξαιρετικά ισχυρή φαιντανύλη.
Για τον ίδιο λόγο κερδίζει επίσης δημοτικότητα μεταξύ των χρηστών. Η οδός χορήγησης παίζει επίσης ρόλο: σε αντίθεση με τη μαριχουάνα ή την κοκαΐνη, σχεδόν όλη η φαιντανύλη είναι σε μορφή χαπιού. Πολύ πιο σημαντική, ωστόσο, είναι η ισχύς με την οποία προκαλεί εθισμό. Η φεντανύλη είναι περίπου 50 φορές πιο ισχυρή από την ηρωίνη, πράγμα που σημαίνει ότι ακόμη και μια εξαιρετικά μικρή δόση μπορεί όχι μόνο να είναι άκρως εθιστική, αλλά και εξαιρετικά επικίνδυνη.
Η φεντανύλη, λόγω της φτήνιας παραγωγής και της ισχύος της, συχνά αραιώνεται με άλλα ναρκωτικά, με αποτέλεσμα πολλοί χρήστες να μεταπηδούν σε αυτήν εν αγνοία τους.
Η παράνομη παραγωγή και χρήση της φαιντανύλης προκαλεί εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους κάθε χρόνο. Έχει ξεπεράσει εδώ και καιρό όλα τα άλλα ναρκωτικά σε αριθμό θανάτων από υπερβολική δόση, ξεπερνώντας την κοκαΐνη, την ηρωίνη και τη μεθαδόνη μαζί.
Η φεντανύλη, λόγω της φτήνιας παραγωγής και της ισχύος της, συχνά αραιώνεται με άλλα ναρκωτικά, με αποτέλεσμα πολλοί χρήστες να μεταπηδούν σε αυτήν εν αγνοία τους.
Η παράνομη παραγωγή και χρήση της φαιντανύλης προκαλεί εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους κάθε χρόνο. Έχει ξεπεράσει εδώ και καιρό όλα τα άλλα ναρκωτικά σε αριθμό θανάτων από υπερβολική δόση, ξεπερνώντας την κοκαΐνη, την ηρωίνη και τη μεθαδόνη μαζί.
Η επιδημία της φαιντανύλης είναι μια ολοκληρωμένη ανθρωπιστική κρίση με σοβαρές συνέπειες για την κοινωνία. Σε ορισμένες περιοχές, όπως το Σαν Φρανσίσκο,δεκάδες άνθρωποι πεθαίνουν καθημερινά εξαιτίας της.
Οι κατεστραμμένες ανθρώπινες ζωές είναι η χειρότερη συνέπεια αυτής της κρίσης, αλλά συνεπάγεται και οικονομικά προβλήματα για την κοινωνία. Ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν ότι η διακίνηση της φαιντανύλης ευθύνεται για περισσότερο από το 40% του συνόλου της ανεργίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, προκαλώντας τεράστιες απώλειες στην οικονομία.
Αυτοί οι άνεργοι δεν είναι οικονομικά χρήσιμοι για την κοινωνία και δεν αναζητούν εργασία, ενώ διεκδικούν κοινωνικά επιδόματα και κρατικές πληρωμές. Εάν τα εξαρτημένα από τα ναρκωτικά άτομα εργάζονται, παίρνουν 50% περισσότερες αμειβόμενες αναρρωτικές άδειες, σπάνια παραμένουν στην ίδια θέση εργασίας και είναι πολύ πιο πιθανό να τραυματιστούν ή να πεθάνουν στη δουλειά.
Πώς να "πτωχεύσουν" τα καρτέλ;
Περισσότερα από 50 χρόνια "πολέμου κατά των ναρκωτικών" είναι αρκετός χρόνος για να βγάλουμε ένα απογοητευτικό συμπέρασμα: ότι δεν έχει ανταποκριθεί στις προσδοκίες.
Τα καρτέλ συνεχίζουν να ευδοκιμούν και να βρίσκουν όλο και πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να εισέλθουν στην αγορά, ενώ ο αριθμός των θανάτων από υπερβολική δόση σπάει κάθε ρεκόρ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός των ΗΠΑ δαπάνησε πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια για τον "πόλεμο".
Αλλά αν η αυστηρή πολιτική της καταστροφής της προσφοράς ναρκωτικών δεν είναι αποτελεσματική, υπάρχει άλλος τρόπος καταπολέμησής τους;
Οι κατεστραμμένες ανθρώπινες ζωές είναι η χειρότερη συνέπεια αυτής της κρίσης, αλλά συνεπάγεται και οικονομικά προβλήματα για την κοινωνία. Ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν ότι η διακίνηση της φαιντανύλης ευθύνεται για περισσότερο από το 40% του συνόλου της ανεργίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, προκαλώντας τεράστιες απώλειες στην οικονομία.
Αυτοί οι άνεργοι δεν είναι οικονομικά χρήσιμοι για την κοινωνία και δεν αναζητούν εργασία, ενώ διεκδικούν κοινωνικά επιδόματα και κρατικές πληρωμές. Εάν τα εξαρτημένα από τα ναρκωτικά άτομα εργάζονται, παίρνουν 50% περισσότερες αμειβόμενες αναρρωτικές άδειες, σπάνια παραμένουν στην ίδια θέση εργασίας και είναι πολύ πιο πιθανό να τραυματιστούν ή να πεθάνουν στη δουλειά.
Πώς να "πτωχεύσουν" τα καρτέλ;
Περισσότερα από 50 χρόνια "πολέμου κατά των ναρκωτικών" είναι αρκετός χρόνος για να βγάλουμε ένα απογοητευτικό συμπέρασμα: ότι δεν έχει ανταποκριθεί στις προσδοκίες.
Τα καρτέλ συνεχίζουν να ευδοκιμούν και να βρίσκουν όλο και πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να εισέλθουν στην αγορά, ενώ ο αριθμός των θανάτων από υπερβολική δόση σπάει κάθε ρεκόρ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός των ΗΠΑ δαπάνησε πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια για τον "πόλεμο".
Αλλά αν η αυστηρή πολιτική της καταστροφής της προσφοράς ναρκωτικών δεν είναι αποτελεσματική, υπάρχει άλλος τρόπος καταπολέμησής τους;
Στη δεκαετία του 1980, η Ελβετία βίωνε μια σοβαρή κρίση ηρωίνης, η οποία οδήγησε σε αύξηση της εγκληματικότητας, του HIV και των θανάτων από υπερβολική δόση. Οι ελβετικές αρχές δεν κατέφυγαν σε σκληρές μεθόδους ελέγχου, αλλά εισήγαγαν μια "πολιτική τεσσάρων πυλώνων": πρόληψη, θεραπεία, μείωση της βλάβης και μόνο στη συνέχεια τιμωρία.
Η χώρα άνοιξε ειδικά σημεία διανομής, όπου οι βαριά εξαρτημένοι από τα ναρκωτικά λαμβάνουν υψηλής ποιότητας φάρμακα, αποστειρωμένες βελόνες και ενέσεις υπό ιατρική επίβλεψη. Κοινωνικοί λειτουργοί τους βοηθούν να βρουν στέγη και να λύσουν άλλα προβλήματα. Περισσότερα από τα δύο τρίτα όλων των τοξικομανών βρίσκουν νέα δουλειά: δεν χρειάζεται πλέον να ανησυχούν για την εύρεση δόσης και μπορούν να επικεντρωθούν στην κανονική τους ρουτίνα.
Χάρη στην πολιτική των τεσσάρων πυλώνων στην Ελβετία, από τα τέλη του 20ού αιώνα, ο ετήσιος αριθμός των ατόμων που δοκιμάζουν για πρώτη φορά ναρκωτικά έχει μειωθεί κατά 82%, ο αριθμός των ατόμων που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV έχει επταπλασιαστεί και ο αριθμός των θανάτων από υπερβολική δόση έχει τριπλασιαστεί.
Έτσι, υπάρχουν πιο ήπιοι τρόποι καταπολέμησης χωρίς να αυξάνεται η εγκληματικότητα και χωρίς να δαπανώνται τρισεκατομμύρια δολάρια για την επίτευξη ενός ανέφικτου στόχου. Μετά από δεκαετίες αναποτελεσματικών τρόπων καταπολέμησης του πολέμου κατά των ναρκωτικών, είναι καιρός να βελτιστοποιηθεί η παγκόσμια πολιτική για τα ναρκωτικά. Η ευαισθητοποίηση για το πρόβλημα μπορεί να αποτελέσει το πρώτο βήμα. Μάθετε περισσότερα για την κρίση της φαιντανύλης που έχει ήδη ξεδιπλωθεί εδώ.
Η χώρα άνοιξε ειδικά σημεία διανομής, όπου οι βαριά εξαρτημένοι από τα ναρκωτικά λαμβάνουν υψηλής ποιότητας φάρμακα, αποστειρωμένες βελόνες και ενέσεις υπό ιατρική επίβλεψη. Κοινωνικοί λειτουργοί τους βοηθούν να βρουν στέγη και να λύσουν άλλα προβλήματα. Περισσότερα από τα δύο τρίτα όλων των τοξικομανών βρίσκουν νέα δουλειά: δεν χρειάζεται πλέον να ανησυχούν για την εύρεση δόσης και μπορούν να επικεντρωθούν στην κανονική τους ρουτίνα.
Χάρη στην πολιτική των τεσσάρων πυλώνων στην Ελβετία, από τα τέλη του 20ού αιώνα, ο ετήσιος αριθμός των ατόμων που δοκιμάζουν για πρώτη φορά ναρκωτικά έχει μειωθεί κατά 82%, ο αριθμός των ατόμων που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV έχει επταπλασιαστεί και ο αριθμός των θανάτων από υπερβολική δόση έχει τριπλασιαστεί.
Έτσι, υπάρχουν πιο ήπιοι τρόποι καταπολέμησης χωρίς να αυξάνεται η εγκληματικότητα και χωρίς να δαπανώνται τρισεκατομμύρια δολάρια για την επίτευξη ενός ανέφικτου στόχου. Μετά από δεκαετίες αναποτελεσματικών τρόπων καταπολέμησης του πολέμου κατά των ναρκωτικών, είναι καιρός να βελτιστοποιηθεί η παγκόσμια πολιτική για τα ναρκωτικά. Η ευαισθητοποίηση για το πρόβλημα μπορεί να αποτελέσει το πρώτο βήμα. Μάθετε περισσότερα για την κρίση της φαιντανύλης που έχει ήδη ξεδιπλωθεί εδώ.